stemloze huig-r

Logo

12-06-2013 21:23

Hallo,
Sinds kort heb ik een jongen uit groep 3 in behandeling. De juf vroeg zich af of hij het verschil tussen bepaalde klanken wel goed kon horen (met name de /r/). Hij is eerder in behandeling geweest voor een fonologisch articulatie probleem. Het fonologisch probleem is volledig opgelost. De /r/ kan hij niet maken, er komt een soort /g/ geluid. Om te testen of hij het verschil tussen klanken goed kan horen heb ik het onderdeel klankonderscheiding van de TAK afgenomen. Hier scoort hij gemiddeld op. Tevens heb ik hem gevraagd om een aantal woorden met de /g/ en de /r/ op te schrijven. Enkele /r/ woorden schrijft hij met een /g/. Om hem van het betekenisverschil bewust te maken wil ik gaan werken met minimale paren. Dan moet hij, voor het productie gedeelte, wel de /r/ kunnen maken. Om de /r/ aan te leren, zijn we aan het oefenen met gorgelen. Het lukt hem om met water in de mond te borrelen. Hij maakt dus de juiste beweging, alleen geeft hij er geen stem bij. Om uit te leggen dat hij stem moet geven heb ik al het een en ander geprobeerd. Zo heb ik o.a. verschil gemaakt tussen lawaai geluidjes en stille geluidjes.
Heeft iemand nog andere suggesties?
Alvast bedankt!
Logo86

16-06-2013 11:48

En een tongpunt /r/? Kan hij deze wel produceren of lukt het hem om deze aan te leren?
Sophie

17-06-2013 09:35

Vanuit het aspect stemloos-stemhebbend.
Onderscheid horen, voelen en maken tussen b-p,d-t,z-s,v-f. Discriminatie en produktie op klankniveau.
Keelmotor(stem) op bevel aan en uit zetten met klankreeksen:ss-zz-zz-ss-ss-ss-zz-zz- enz.
Dan hetzelfde met de R, met stem-zonder stem.Klankniveau.
De R proberen mee te laten lopen tussen 2 stemhebbende klanken: braa, broe.Lettergreepniveau.
Daarna pas woorden.
Eventueel naar een tong-R proberen te komen vanuit een stemhebbende lippen-R (briesend paard). BRRR!
karin

28-06-2013 15:04

Hallo Logo,
Ik zou toch verder gaan werken aan het minderen van de hoeveelheid water in de mond en de stemloosheid even aan de kant leggen. Dus eerst zelf een slok, dan een lepeltje en dan steeds minder water op het lepeltje en het gorgelen uitlokken. Verder doorgaan naar gorgelen met spuug. Ik heb zelf nog niet meegemaakt dat de /R/ dan stemloos bleef, misschien hebben andere collega's ervaring hiermee?
Minimale paren kun je natuurlijk ook passief aanbieden, om in ieder geval het schrijven te ondersteunen. Bijv. het blinde woordspel uit Metaphon, maar dan hoeft hij niks actief te zeggen, alleen te beoordelen. Zegt het steeds duidelijk voor, met klankgebaar om dit in te prenten. En hij zit al eind groep 3, dus ik zou ook clusterreductie gr/ r oefenen (gras/ gas, graan/gaan, etc).
Succes,
Karin

stemloze huig-r

Logo

Logo86

Sophie

karin